= Buletini i FSFE-së – Mars 2014 =
[Lexojeni online: http://fsfe.org/news/nl/nl-201403.sq.html]
== Përpjekjet e Britanisë së Madhe për t'u çliruar nga kyçjet e tregtuesve ==
Qeveria e Britanisë së Madhe po ecën përpara drejt një të ardhme me më
pak kyçje nga tregtuesit. Në Janar botuan disa parime[1] mbi kontratat e
ardhshme qeveritare në fushën e TI-ve. Ata duan të çajnë mbizotërimin e
kompanive të mëdha të software-it, të cilat ofrojnë shumicën e madhe të
software-it dhe të shërbimeve për qeverinë e Britanisë së Madhe.
Tani po kërkojnë komente mbi standardet që do të duheshin përdorur gjatë
"shkëmbimit të dokumenteve qeveritare ose bashkëpunimit për krijimin e
tyre". Mes të tjerash, qeveria propozon të bëhet ODF-ja standardi i
vetëm për dokumente zyrash. FSFE-ja ka parashtruar komente lidhur me një
propozim[2] të qeverisë së Britanisë së Madhe për të përdorur në të
ardhmen vetëm formate dokumentesh të bazuar në Standardet e Hapura.
Microsoft-i parashtroi gjithashtu një koment të gjatë[3], ku i kërkohet
qeverisë të përfshijë OOXML-në në listën e vet të standardeve, koment të
cilit iu përgjigjëm dhe ne[4].
== Pse nuk mjaftojnë Standardet e Hapura: parimi minimum ==
Edhe pse një format i përshtatshëm të dhënash mund të jetë vetëm sipas
një Standard të Hapur, Bernhard Reiter[5] nga FSFE-ja thotë se vetëm kjo
domosdoshmëri nuk mjafton. Artikulli "Parimi minimum: ngaqë të qenët
standard i hapur nuk mjafton"[6], shkruar fillimisht në Gjermanisht për
Ditën e Lirisë së Dokumenteve[7] të vitit të kaluar, tani është gati
edhe në Anglisht. Përmbledhtas, Bernardi mbron tezën se formati i të
dhënave lypset ta zgjidhë problemin në mënyrë adekuate: Duhet të jetë i
përshtatshëm nga pikëpamja funksionale, por edhe në nivel teknik. Për të
gjykuar rreth kësaj, ka një numër gjërash që duhen marrë në shqyrtim:
formati duhet të jetë i efektshëm, i mirëmbajtshëm, i përdorshëm, i
zgjerueshëm, të mund të mësohet, të jenë i thjeshtë, të ketë jetëgjatësi
dhe ndoca të tjera. Dy pyetjet qendrore që dalin, janë: Sa e zgjidh
problemin një format specifik të dhënash dhe --edhe më interesante-- a
ka një format më të thjeshtë i cili edhe ai ta zgjidhë problemin?
Lexojeni artikullin[8], diskutojeni te listat tona publike të
postimeve[9], dhe nëse jeni një zhvillues, pyeteni përherë veten nëse
diçka mund të bëhet më thjeshtë.
== Plot motivim për kontribuesit te Software-i i Lirë ==
Më 14 Shkurt, njerëz nga e gjithë bota ndoqën këshillat tona[10] për t'i
shfaqur mirënjohjen dhe vlerësimin Software-it të Lirë dhe kontribuesve
në të, me rastin e ditës " E dua Software-in e Lirë" për 2014-n!
Software-it të Lirë iu kushtuan artikuj në blogje, email-e për
zhvilluesit, një karikaturë, një foto nga udhëheqja e partisë së të
Gjelbërve Gjermanë, një festival #ilovefs, blogje kushtuar Software-it
të Lirë në përgjithësi dhe zhvilluesve të tij në veçanti, dhe plot
mesazhe mikroblogimesh. Rezonanca i tejkaloi hamendjet tona.
Kontribuesit te projektet e Software-it të Lirë punojnë fort që të
sigurojnë lirinë tonë dhe në këtë ditë shumë prej tyre gjetën motivim të
ri. Faleminderit gjithkujt që mori pjesë në fushatën #ilovefs të këtij
viti dhe, nëse nuk jeni përfshirë ende në të, zbavituni me disa nga
deklaratat e shumta të dashurisë që grumbulluam[11].
== Diçka krejt tjetër ==
- Ditën e Lirisë së Dokumenteve (26 Mars), FSFE-ja dhe grupi Greens/EFA
në Parlamentin Europian organizojnë një veprimtari në Parlamentin
Europian[12] për të diskutuar se si kriptografia mund të na ndihmojë
për dalë nga zgjedha e shtetit të survejimeve. Projekt-programi
përfshin Werner Koch-in (i famshmi i GnuPG-së, dhe një nga themeluesit
e FSFE-së), Karen O’Donoghue-n (Internet Society), gazetaren frënge
Amaelle Guitton, edhe ekspertin suedez të sigurisë në TI, Joachim
Strömbergson.
- Software-i i Lirë në administratën publike: Pas një vendimi të
Parlamentit në kantonin zviceran të Bernës[13], qeverisë i duhet të
sendërtojë një ligj i cili paraqet gjashtë masa për përkrahjen e
Software-it të Lirë në administratat publike të kantonit. Ishujt
Kanarie po e shtojnë përdorimin nga ana e tyre të Software-it të
Lirë[14] dhe në Riga po përdorin më tepër Software të Lirë në spitalet
e fëmijëve[15].
- Më tej, Parlamenti Europian ka miratuar një rezolutë[16] që, mes
gjërash të tjera, thekson nevojën për shërbime të decentralizuara me
mbrojtje të fortë të privatësisë.
- Përmes fushatës tonë Çlironi Android-in Tuaj[17], u kërkojmë
programuesve t'i botojnë zbatimet e tyre për celularë edhe në F-Droid,
një depo Software-i të Lirë për Android[18]. Pas bisedash me zhvillues
të LibreOffice-it, pak para FOSDEM-it ata hodhën në qarkullim "Impress
Remote" version 2[19], një program për të kontrolluar prezantimet
tuaja. Falënderojmë Daniel Martí-n, Christian Lohmaier-in, dhe Norbert
Thiebaud-in për punën e tyre.
- Beteja kundër rrugëzuesve me parametra të detyrueshëm, shtimi i
ndërgjegjësimit mbi "Nisjen e Sigurt", një mocion i përbashkët kundër
patentave të software-it në Parlamentin Gjerman, përkrahja e një grupi
pune të Parlamentit Gjerman mbi Software-in e Lirë, pyetje mbi
Software-in e Lirë në disa zgjedhje, organizimi i praktikave mbi
përputhshmërinë, dhe mjaft biseda dhe veprimtari. Lexoni përmbledhjen
për 2013-n nga ekipi gjerman i FSFE-së[20].
- Mbarimi i asistencës për Microsoft Windows XP-në, dhe shkalla e ulët e
kalimit te Windows 8, përbëjnë një çast të përshtatshëm për të bindur
njerëzit të kalojnë në GNU/Linux. Organizmi ynë sivëlla, FSF dëshiron
të përmirësojë burimet në linjë për të ndihmuar njerëzit t'ia arrijnë
kësaj, dhe ta paraqesin GNU/Linux-in për publik të ri[21].
- Ata kanë botuar gjithashtu një intervistë me Joerg Henrichs-un e
SuperTuxKart-it[22].
- Si edhe çdo vit, FSFE-ja qe e pranishme në FOSDEM me një stendë. Këtë
vit, me plot afishe, fletëpalosje, ngjitëse dhe bluza të reja, dhe me
Anëtarët tanë Shok që mbajtën mjaft biseda[23].
- Si ka ecur Software-i Lirë në shkolla dhe universitete? Lexoni mbi
Software-in e ri të Lirë te lajmet mbi arsimin[24].
- Nga grumbullime nga planeti[25] :
- Carsten Agger dha një intervistë[26] për një gazetë daneze lidhur
me patentat mbi software-in dhe zgjedhjet për Parlamentin
Europian.
- Grupi i Anëtarësisë Shok në Aarhus/Danimarkë, me bashkërendues
Karstenin, po i kalon mbledhjet e veta në një mjedis të ri[27].
- Henrik Sandklef-i dëshiron të kuptojë më mirë nxënësit e tij,
lexoni pse mësoi Haskell që t'ia arrinte kësaj, në pjesën 1[28],
2[29], dhe 3[30] të serisë së tij të postimeve.
- Anëtari Shok Iain Learmonth raportoi nga takimi Debian Med Sprint
2014[31] në Stonehaven, Aberdin.
- Karl Beecher-i po shkruan një libër informatike[32] për këdo.
- Karsteni bëri një propozim për më tepër tejdukshmëri gjatë
hartimit të rregullave në BE[33].
- I frymëzuar nga perspektiva e integrimit të fjalosjeve IRC me
Roundcube-in, Paul Boddie iu fut instalimit të një shërbyesi XMPP
të përshtatshëm[34].
- Daniel Pocock shkruan mbi JitMeet, një zbatim web prej ekipit të
Jitsi-t[35].
- Erik Albersi botoi së fundi artikullin e vet E drejta për të
kontrolluar pajisjet tuaja si domosdoshmëri për privatësinë (në
Gjermanisht)[36] tek blogu i tij, pasi qe botuar më parë te libri
mbi survejimin dhe Snowden-in, nga netzpolitik[37].
- Isabel Drost-Fromm thotë se nëse diçka nuk ndodhi te lista e
postimeve, atëherë nuk ka ndodhur fare[38].
- Praktikanti ynë Max Mehl shkroi mbi alternativa të sigurta për
WhatsApp-in (në Gjermanisht)[39], duke mbuluar surespot, Telegram,
ChatSecure, TextSecure, and Kontalk.
== Aktivizohuni: Merrni pjesë në Ditën e Lirisë së Dokumenteve! ==
Këtë radhë patëm kaq shumë lajme mbi Standardet e Hapura. Dëshironi të
na ndihmoni t'i promovojmë ato? Nëse po, Dita e Lirisë së Dokumenteve më
26 Mars, është një rast i mirë për këtë. Vitin e shkuar u zhvilluan 59
veprimtari në 30 vende nga e gjithë bota[40]. Këtë vit, Sam Tuke dhe
ekipi i fushatës DLD pret rreth 75 veprimtari, por u duhet ndihma juaj.
Ose organizoni një veprimtari të vogël mbi Standardet e Hapura, apo
njihini miqtë dhe kolegët tuaj me to, përmes rrugësh të tjera. Tani mund
të regjistroni veprimtarinë tuaj[41] ose të porositni pako promocionale
me materiale të reja[42], përfshi afishe dhe fletëpalosje në shumë
gjuhë, ngjitëse, si dhe bluzat e reja[43].
Faleminderit krejt vullnetarëve[44], Anëtarëve Shok[45] dhe
korporatave dhuruese[46] që bëjnë të mundur punën tonë,
Matthias Kirschner - FSFE
1. https://blogs.fsfe.org/gerloff/2014/01/30/uk-to-pick-odf-as-default-documen…
2. http://fsfe.org/activities/os/2014-02-uk-consultation-os.sq.html
3. http://standards.data.gov.uk/comment/929#comment-929
4. https://blogs.fsfe.org/gerloff/2014/02/26/comments-on-uk-governments-consul…
5. http://www.intevation.de/~bernhard/
6. http://fsfe.org/activities/os/minimalisticstandards.sq.html
7. http://documentfreedom.org
8. http://fsfe.org/activities/os/minimalisticstandards.sq.html
9. http://fsfe.org/contact/community.sq.html
10. http://fsfe.org/news/2014/news-20140211-01.sq.html
11. http://fsfe.org/news/2014/news-20140221-01.sq.html
12. https://blogs.fsfe.org/gerloff/2014/02/14/free-speech-crypto-and-free-softw…
13. https://joinup.ec.europa.eu/community/osor/news/canton-bern-parliament-vote…
14. https://joinup.ec.europa.eu/community/osor/news/canaries-continue-save-open…
15. https://joinup.ec.europa.eu/community/osor/news/more-and-more-linux-riga-ch…
16. https://blogs.fsfe.org/gerloff/2014/02/05/european-parliament-calls-for-dis…
17. http://fsfe.org/campaigns/android/android.sq.html
18. https://f-droid.org/
19. https://f-droid.org/wiki/page/org.libreoffice.impressremote
20. https://blogs.fsfe.org/mk/german-fsfe-activities-in-2013/
21. https://www.fsf.org/blogs/community/help-the-fsf-bury-windows-8
22. https://www.fsf.org/blogs/licensing/interview-with-joerg-henrichs-of-supert…
23. http://blogs.fsfe.org/eal/2014/01/29/fosdem-2014-fsfe-fellowship-and-speaki…
24. https://blogs.fsfe.org/guido/2014/02/free-software-in-education-news-%E2%80…
25. http://planet.fsfe.org
26. https://blogs.fsfe.org/agger/2014/02/05/fsfe-in-the-news/
27. https://blogs.fsfe.org/agger/2014/02/22/opening-reception-at-open-space-aar…
28. http://sandklef.wordpress.com/2014/02/19/understanding-my-students-or-why-i…
29. http://sandklef.wordpress.com/2014/02/20/understanding-my-students-or-why-i…
30. http://sandklef.wordpress.com/2014/02/21/understanding-my-students-or-why-i…
31. https://blogs.fsfe.org/irl/2014/02/06/debian-med-sprint-2014/
32. http://computerfloss.com/2014/02/brown-dogs-barbers-crowdfunding-book-compu…
33. https://blogs.fsfe.org/gerloff/2014/01/30/transparency-in-eu-policy-making-…
34. https://blogs.fsfe.org/pboddie/?p=741
35. http://danielpocock.com/jitmeet-webrtc-free-communications-takes-another-bi…
36. https://blogs.fsfe.org/eal/2014/02/20/eigene-geraetehoheit-als-bedingung-de…
37. https://netzpolitik.org/2014/wir-verschenken-unser-buch-ueberwachtes-netz-d…
38. http://blog.drost-fromm.de/posts/on-being-aggressively-public.html
39. http://blog.max-mehl.com/2014/wirklich-sichere-whatsapp-alternativen/
40. http://documentfreedom.org/news/2013/news-20130419-01.html
41. https://documentfreedom.org/how-add-event
42. https://documentfreedom.org/en/promotion.en.html
43. https://documentfreedom.org/en/products
44. http://fsfe.org/contribute/contribute.sq.html
45. http://fellowship.fsfe.org/join
46. http://fsfe.org/donate/thankgnus.sq.html
= Buletini i FSFE-së - Shkurt 2014 =
[Lexojeni online: http://fsfe.org/news/nl/nl-201402.sq.html]
== Një hap i madh përpara për Software-in e Lirë në Itali ==
Më shumë administratë publike që përdor Software të Lirë do të thotë më
shumë para për zhvillimin e Software-it të Lirë dhe më pak probleme për
qytetarët që përdorin Software-in e Lirë për të komunikuar me
autoritetet. Në Janar, qeveria italiane e ka bërë Software-in e Lirë
zgjidhjen parazgjedhje për administratën publike[1]. Agjencia për
Italinë Dixhitale ka botuar rregulla të reja, ku thuhet se krejt
organizmat qeveritare të vendit duhet të marrin në shqyrtim përdorimin e
Software-it të Lirë, përpara se të paguajnë licenca për programe
pronësore. Rregulli, i cili është diskutuar për më shumë se një vit,
tani është ripohuar. Carlo Piana, që mori pjesë te grupi i punës në emër
të FSFE-s, shkroi[2] : "Tani administratat publike nuk kanë më
justifikime për të mos vepruar në pajtim me udhëzimet. Nuk ka më
justifikime, nuk ka më vend për interpretime të dykuptimta."
== Ç'kemi tjetër nga zona e administratave publike ==
Së pari, lajmet e hidhura: Komisioni Europian ende mohon kyçjen nga
tregtuesi në rastin e tyre dhe Karsten Gerloff ofron arsye të mira[3]
për të besuar se nuk janë seriozë rreth përdorimit dhe përkrahjes së
Formatit të Hapur për Dokumentet. Por pati gjithashtu edhe një dorë
hapash pozitive: Komisioni i Parlamentit Europian për Liritë Civile,
Drejtësinë dhe Punët e Brendshme (LIBE), dëshiron të përdorë më tepër
Software të Lirë për sistemin e vet të ri TI[4]. Grupi i Të
gjelbërve/ETA në parlament filloi një program të vogël pilot[5] për të
shtuar sigurinë e e-mail-it, duke filluar me 10 laptopë me Debian
GNU/Linux. Hapi tjetër do të ishte të sigurohej buxhet për rastet kur
nevojitet asistencë Software-i të Lirë, ashtu siç bën Parlamenti me
software jo të lirë.
Qyteti i Mynihut e plotësoi me sukses migrimin e vet në GNU/Linux për
14800 PC[6]. Prej tyre është njoftuar se do të vazhdojnë punën e tyre
për përkrahjen e Software-it të lirë[7]. Sajti Joinup i Komisionit
Europian njofton se ente të administratës publike në Holandë, që
përdorin Software të Lirë, shpenzojnë 24% më pak se sa ato që nuk
përdorin[8]. Në Danimarkë bibliotekat publike po kalojnë në GNU/Linux,
dhe po kërkojnë sistem administrimi krejtësisht të lirë. Carsten Agger,
bashkërenduesi ynë vendor për Århus/Danimarkë, është përfshirë në
realizimin e këtij sistemi[9].
== Rrugëzues me detyrim: Rrjetet private duhet të jenë private! ==
Në shtëpinë tuaj do të duhej të ishit në gjendje të përdornit një
rrugëzues të zgjedhur prej jush, që të keni më tepër kontroll në këtë
pikëkalimi të rrjetit tuaj privat në internet. Por në Gjermani ISP-të
filluan t'i detyrojnë përdoruesit të përdorin rrugëzues të caktuar, pa u
dhënë kredencialet e hyrjes në internet, për t'i përdorur me rrugëzues
që kanë zgjedhur vetë. Tok me vullnetarë të përkushtuar nga OpenWRT[10],
IPFire[11] dhe të tjerë, FSFE-ja u mor me këtë çështje gjatë 2013-s[12],
duke u dërguar një letër autoriteteve, dhe duke iu përgjigjur 18
pyetjeve të hollësishme prej tyre. Mandej argumentet tona u mbuluan edhe
nga gazeta, revista dhe sajte lajmesh televizive gjermane.
Ç'arritëm? Marrëveshja e koalicionit të ri të qeverisë gjermane thotë se
janë kundër rrugëzuesve me detyrim, dhe që ISP-të duhet të dërgojnë
fjalëkalime dhe emra përdoruesish pa u kërkuar këto nga klientët. Këto
janë lajme të mira nga marrëveshja e koalicionit të ri. Praktikanti ynë
Max Mehl e përmblodhi punën tonë mbi rrugëzuesit me detyrim te një
artikull në blogun e tij "Pse zgjedhja e lirë e rrugëzuesit është e
domosdoshme"[13].
Por edhe pse marrëveshja e koalicionit mes CDU/CSU-së dhe SPD-së është
një përmirësim për Software-in e Lirë, kur krahasohet me atë të qeverisë
së mëparshme gjermane, ende ka disa pika kritike, të cilat ne i vumë në
dukje në njoftimin tonë për shtyp[14] (në Gjermanisht, por Joinup botoi
një artikull të mirë në Anglisht për të[15] ).
== Diçka krejt tjetër ==
- Mund ta keni vënë re tashmë: Ekipi ynë web ka zbatuar një grafikë të
re për sajtin web të FSFE-së. Hugo Roy i bëri të ditura planet e veta
në fillim të muajit[16]. Dizajni i ri do ta bëjë përdorimin e sajtit
web më të mirë në çdo ekran (celularësh të vegjël, celularë, celularë
të mëdhenj/tablete, laptopë, desktopë, çfarëdo që mund të vijë më
vonë) dhe do ta ripërdorim për www.,wiki.,planet.,fellowship., search.
dhe, së fundi, për blogs.fsfe.org. Autori ka dokumentuar si të
përdoret dizajni i ri si gjedhe artikujsh[17], dhe se si të përpunojmë
CSS-në tonë me LESS[18].
- Matthew Garrett kritikon marrëveshjen për kontribues të Canonical-
it[19]. Instrumente të tjerë akordimi të drejtash kopjimi, të tillë si
Fiduciary License Agreement e FSFE-së[20] dhe akordimi i të drejtave
të kopjimit për një projekt GNU, u lejojnë zhvilluesve parandalimin e
përdorimit të kodit të tyre në software jo të lirë. Përkundrazi,
marrëveshja me Canonical-in pohon shprehimisht që kompania mund t'i
japë kontributet e njerëzve sipas licencash jo të lira. Nëse e
vlerësoni lirinë e software-it, FSFE-ja ju këshillon të *mos
nënshkruani* marrëveshje që bëjnë të mundur shpërndarjen e kodit tuaj
sipas licencash jo të lira.
- Merrni mbrapsht 46.03€ për një licencë Microsoft Windows të
papërdorur. Rui Miguel Silva Seabra shpjegon në një seri postimesh
blogu se si ia doli të marrë një rimbursim takse Windows-u në
Portugali[21]. Mund të na ndihmoni ta mbajmë të përditësuar wiki-in
mbi Rimbursime të Taksës Windows[22].
- Përfaqësuesi i Anëtarëve Shok, Heiki "Repentinus" Ojasild dhe të tjerë
përkrahës të Software-it të Lirë arritën të bindin Institutin e Gjuhës
Estoneze të bëjë dallimin mes Software-it të Lirë dhe software-it
falas[23].
- Grupe vendore: Carsten Agger, bashkërenduesi ynë i grupit vendor të
Ahrusit në Danimarkë, filloi të shkruajë në blog rreth Software-it të
Lirë dhe FSFE-së, në Danisht[24]. Grupi vendor i FSFE-së në Mançester
organizoi një Cryptoparty[25] dhe shpjegoi kodimin me kyçe
publikë/privatë përmes kyçjesh të njëmendta, kyçash dhe një ditari.
Patëm takimin tonë të parë të Anëtarësisë Shok për Ashafenburgun[26],
dhe në takimin e Frankfurtit[27] veprimtarët vendorë të Software-it të
Lirë diskutuan rreth E dua Software-in e Lirë[28], Ditës së Lirisë së
Dokumenteve[29], PDFreaders[30], TheyDontWantYou.to[31], veprimtarisë
vendore Fuxcon, dhe CryptoPartie-ve.
- Lajme me interes rreth Software-it të Lirë në edukim mbulohen nga
përditësimi i fundit i Guido Arnoldit[32],
- dhe një version i përditësuar i bisedës së Benjamin Mako Hill-it "Kur
Software-i i Lirë nuk është më i miri" ështa gati më në fund[33].
- Nga grumbullimet prej planetit[34] :
- Debian.org aktivizoi bashkëpunimin përmes SIP-it për krejt
projektet e veta[35]. Për më tepër Daniel Pocock përshkruan se sa
e lehtë është të bësh një thirrje telefonike prej një telefoni
celular drejt një sistemi desktop duke përdorur WebRTC-në[36].
- Anëtari Shok Nr 1, Mario Fux, shkruan mbi takimet e 2014-s rreth
Software-it të Lirë në Randa/Zvicër, rreth disa temave KDE, Open
Street Map, dhe përdorshmërisë[37].
- Cili është krijuesi i një figure, cilat janë kushtet e përdorimit
të saj, ku dhe kur u krijua? Këto të dhëna shpesh humbasin. Ish-
zëvendëspresidenti i FSFE-së Jonas Öberg dëshiron ta ndreqë këtë
gjendje, dhe siguroi financime edhe për një vit tjetër nga
Shuttleworth Foundation për të vazhduar punën mbi Commons
Machinery[38].
- Mos po kërkoni për mënyra se si t'i lidhni fëmijët me
teknologjinë? Isabel Drost-Fromm-in e pyetën se si të arrihej kjo
dhe shkroi rreth temës te "Children tinkering"[39]. Por bëni
kujdes, siç edhe thotë citimi prej lajmeve të Dhjetorit mbi
arsimin[40] : Nëse fëmijët tuaj zënë e merren me /hacking/,
kompanitë mund të duan t'i punësojnë.
- Lucile Falgueyrac organizoi një takim rreth konsultave të
Komisionit Europian mbi të drejtat e kopjimit[41] për të shkëmbyer
njohuri rreth konsultës, dhe shkroi edhe për intervistën e saj të
parë televizive në Russia Today[42].
- Bashkësia KDE ka hedhur në qarkullim një version paraprak teknik
të KDE 5 Frameworks të ardhshëm, Mirko Böhm përmbledh këtu
ndryshimet[43].
- Tobias Platen shkroi rreth GNU/Linux në pajisjet celulare dhe
kompjuterat me një bord të vetëm[44].
- Paul Boddie shkruan një artikull mbi "Python 3: Ju Pata
Thënë?"[45] ku shpjegohet pse për përdoruesit mund të jetë më e
lehtë të zgjedhin një tjetër teknologji, sesa të merren me
versionin 3,
- dhe redaktori i këtij buletini gjeti disketat dhe CD-të e vjetra
me Software të Lirë[46], dhe risolli në mend fillimet e tij me
Software-in e Lirë.
== Hidhuni në veprim: E doni Software-in e Lirë? Tregojeni! ==
Software-i i Lirë na e lehtëson jetën e përditshme dhe bën të mundur që
ne të punojmë dhe të krijojmë në liri. Në shumë raste, nuk paguajmë për
këto mjete, dhe megjithatë i dërgojmë zhvilluesit njoftime të metash për
ta përmirësuar më tej software-in e tij. Më 14 Shkurt ju kërkojmë që
t'ua shprehni vlerësimin tuaj njerëzve që punojnë për Software-in e Lirë
që përdorni. Për shembull, mund të shkruani një "letër dashurie" që i
tregon zhvilluesit të një programi të dhënë pse e doni veprën e tij, të
përfshini stema ose banderola[47] në sajtin tuaj web, të shkruani një
postim blogu rreth software-it tuaj të parapëlqyer, ose të na ndihmoni
të mbledhim thënie[48] nga njerëz të njohur dhe nga ju vetë. Në " ditën
E dua Software-in e Lirë[49] "... është koha të japim mbrapsht diçka nga
sa na është dhënë.
Në Mançester, grupi ynë vendor po e kremton Software-in e Lirë me një
veprimtari njëjavore. Festivali " E dua Software-in e Lirë[50] "
zhvillohet nga 3 deri më 8 Shkurt 2014 dhe përqendrohet veçanërisht mbi
Bitcoin, Wordpress, kodimin, dhe Çlironi Android-in Tuaj[51]. Është një
mundësi e bukur për t'u njohur me njerëz me të njëjtat mendime, në
atmosferën e shkëlqyer të MadLab-it.
Një faleminderit për krejt vullnetarët[52], Anëtarët Shok[53] dhe
dhuruesit në shkallë korporate[54] që bëjnë të mundur veprën tonë,
Matthias Kirschner - FSFE
1. https://fsfe.org/news/2014/news-20140116-01.en.html
2. https://joinup.ec.europa.eu/community/osor/news/italy-posts-benchmark-open-…
3. https://blogs.fsfe.org/gerloff/2014/01/15/european-commission-still-in-deni…
4. https://joinup.ec.europa.eu/community/osor/news/improve-it-security-ep-dema…
5. https://joinup.ec.europa.eu/community/osor/news/ep-green/efa-use-open-sourc…
6. https://joinup.ec.europa.eu/news/munich-open-source-switch-completed-succes…
7. https://joinup.ec.europa.eu/community/osor/news/munich-continue-open-source…
8. https://joinup.ec.europa.eu/community/osor/news/oss-use-dutch-town-lowers-i…
9. https://blogs.fsfe.org/agger/2014/01/07/bibos-admin-admin-system-for-gnulin…
10. https://openwrt.org/
11. http://www.ipfire.org/
12. https://blogs.fsfe.org/mk/?p=1163
13. http://blog.max-mehl.com/2014/why-free-choice-of-routers-is-an-unnegotiable…
14. https://fsfe.org/news/2013/news-20131211-01.en.html
15. https://joinup.ec.europa.eu/community/osor/news/fsfe-german-coalition-shoul…
16. https://blogs.fsfe.org/hugo/2014/01/a-new-website-for-fsfe-org/
17. http://fsfe.org/contribute/template.sq.html
18. http://fsfe.org/contribute/web/css.sq.html
19. http://mjg59.dreamwidth.org/29160.html
20. https://fsfe.org/activities/ftf/fiduciary.en.html
21. https://blog.1407.org/2014/01/10/got-my-windows-refund-and-so-can-you/
22. https://www.wiki.fsfe.org/WindowsTaxRefund
23. https://blogs.fsfe.org/repentinus/english/2014/01/27/a-short-excursion-into…
24. http://www.modspil.dk/itpolitik/
25. https://blogs.fsfe.org/repentinus/english/2014/01/25/manchester-cryptoparty…
26. https://blogs.fsfe.org/guido/2013/12/first-fellowship-meeting-in-aschaffenb…
27. https://blogs.fsfe.org/guido/2014/01/fellowship-meeting-rheinmain-in-frankf…
28. http://ilovefs.org
29. http://documentfreedom.org
30. http://fsfe.org/campaigns/pdfreaders/pdfreaders.sq.html
31. http://theydontwantyou.to
32. https://blogs.fsfe.org/guido/2014/01/free-software-in-education-news-decemb…
33. http://mako.cc/copyrighteous/when-free-software-isnt-better-talk
34. http://planet.fsfe.org
35. http://danielpocock.com/debian-sip-federation
36. http://danielpocock.com/webrtc-calling-firefox-android-chromium-linux
37. https://blogs.fsfe.org/mario/?p=189
38. http://commonsmachinery.se/2014/01/another-year-of-fellowship/
39. http://blog.drost-fromm.de/posts/children-tinkering.html
40. https://blogs.fsfe.org/guido/2014/01/free-software-in-education-news-decemb…
41. https://blogs.fsfe.org/lucile.falg/2014/01/21/ec-copyright-consulation/
42. https://blogs.fsfe.org/lucile.falg/2014/01/28/interview-rt-russia-today/
43. http://creative-destruction.me/2014/01/07/kde-frameworks-5-tech-preview-rel…
44. https://blogs.fsfe.org/tobias_platen/2014/01/05/gnulinux-on-mobile-devices-…
45. https://blogs.fsfe.org/pboddie/?p=635
46. http://blogs.fsfe.org/mk/memories-about-some-old-free-software-floppies-and…
47. http://fsfe.org/campaigns/ilovefs/2014/banners.sq.html
48. https://mail.fsfeurope.org/pipermail/discussion/2014-January/009966.html
49. http://ilovefs.org
50. http://freeasinfreedom.org.uk/?page_id=88
51. http://fsfe.org/campaigns/android/android.sq.html
52. http://fsfe.org/contribute/contribute.sq.html
53. http://fellowship.fsfe.org/join
54. http://fsfe.org/donate/thankgnus.sq.html
= Buletini i FSFE-së - Dhjetor 2013 =
[Read online: http://fsfe.org/news/nl/nl-201312.sq.html ]
== Kriptokartat tona dhe flakë kashte ==
Më 2005-n ne filluam t'u jepnim karta kriptimi[1] individëve që dhuronin
për ne dhe që qenë bërë Anëtarë Shok të FSFE-së. Besojmë se është e
rëndësishme t'u kujtojmë njerëzve mjetet Software i Lirë për kriptim të
komunikimive të tyre. Përveç kësaj, qëkur u themelua FSFE-ja më 2001-n,
ne u kemi shpjeguar njerëzve që ato 40 shifrat te karta jonë e biznesit
ishin për kriptim dhe se pse ky ishte i dobishëm. 8 vjet më vonë, tema e
kriptimeve plasi në media, dhe tani po përmendet në çdo gazetë të
Europës. Kjo ka të mirat dhe të këqijat e veta në të njëjtën kohë:
Ndeshemi me problemin që vëmendja e medias është shumë e madhe, por kjo
nuk do të thotë që kemi më tepër burime për ta trajtuar. Do të donim të
merreshim më tepër me këtë çështje, por nga ana tjetër nuk mund të
ndalim punën mbi tema të tjera afatgjata.
== Rëndësia e punës afatgjatë ==
Po t'i hidhni një sy rrjedhës sonë të re kohore[2] do të shihni që
shpesh na është dashur të merremi me tema të cilat janë të vështira t'i
shpjegohen një publiku më të gjerë, punë intensive, dhe nganjëherë
jopopullore. Kundër Software-it të lirë punuan kompani, ngaqë e panë si
kërcënim për fitimet e tyre, por i ndihmuam të kuptojnë se si të
nxjerrin përfitime me Software-in e Lirë. Na u desh të shpenzojmë 8 vjet
me Komisionin Europian dhe Gjykatën Europiane për të bërë të mundur që
kompanive të Software-it të Lirë t'u lejohej të konkurronin me Microsoft
Workgroup Server dhe që prej asaj kohe po e përhapim këtë dije edhe në
shkallë kombëtare[3] dhe lokale. Pajtueshmëria e licencave qe temë
jopopullore për një kohë të gjatë, por programuesit duhet të sigurohen
që software-i ynë mund të programohet dhe të përdoret pa rreziqe
ligjore. Kur filluam të merreshim me Standardet e Hapura, qenë temë e
specializuar, tani janë temë e publikut të gjerë. Pati kompani që e
kundërshtuan pozicionin tonë lidhur me patentat e software-it, tani një
shumicë biznesesh dhe politikanësh e kuptuan që ato janë një risk i
rrezikshëm për bizneset. Sot ata përdorin argumentet tona dhe na
kërkojnë input për t'i hequr qafe.
== Çfarë na duhet për t'i bërë ballë sfidës ==
Ne besojmë në një shoqëri te e cila software-i është në duart e të
gjithëve: si individë, kompani dhe organizma, ose qeveri, në vend se të
pak njësive të fuqishme. Askujt nuk i duhet lejuar t'ju pengojë të
ndryshoni software, ose t'i kërkojë dikujt ta ndryshojë pa miratimin
tuaj, te celulari juaj, rrugëzuesi, automjet, ose te të tjera gjëra
tuajat. Muajt e fundit nga kanë treguar se për shoqërinë tonë është e
rëndësishme të ketë kompjuterë të cilëve t'u besojmë. Kompjuterë të
cilët i kontrollojmë ne. Programe që janë transparente lidhur me atë që
bëjnë me të dhënat tona dhe që mund të ndryshohen për të plotësuar
nevojat tona. E vetmja rrugë për t'ia arritur kësaj është me Software-in
e Lirë.
Një sfidë e tillë nuk mbaron brenda pak muajsh, zë një kohë të gjatë.
Lyp organizma që vazhdojnë të punojnë edhe kur nuk ka vëmendje të lartë
nga mediat e mëdha. Një organizëm që lufton për lirinë tuaj në epokën
dixhitale. FSFE-ja është marrë me këto çështje këtu e 12 vjet.
Për ta përballuar këtë sfidë FSFE-ja ka nevojë të punojë vazhdimisht
drejt këtij qëllimi, dhe për këtë kemi nevojë për ju, të investoni për
lirinë tuaj! Tani është kohë e përshtatshme të intensifikoni punën tonë,
ngaqë ka plot njerëz që i dëgjojnë ndryshe të njëjtat mesazhe që kemi
patur edhe më parë. Do të donim t'i zgjeronim veprimtaritë tona, ndaj
kemi nevojë për dhurimet tuaja. Bëni atë që bënë të tjerët për të cilët
liria e software-it ka vlerë: Bëhuni një përkrahës i anëtarësuar, duke u
bërë pjesë e Anëtarësisë Shok të FSFE-së!
== Diçka krejt ndryshe ==
- FSFE-ja botoi një njoftim shtypi lidhur me çështjen Rockstar vs.
Google-it[4] : Rockstar, një konsorcium shoqërish i krijuar për të
grumbulluar disa patenta të nxjerra në shitje pas procedurës së
shkrirjes së Nortel-it, ka paditur Google-in dhe kompani të tjera për
shtatë prej këtyre patentave. FSFE-ja tashmë ka ngritur zërin lidhur
me shqetësime serioze dhe ka sinjalizuar rregullatorët e konkurrencës
saktësisht kundër një skenari të tillë më Dhjetor të 2011-s[5]. Sërish
një shembull se si patentat mbi software-in përbëjnë një risk të
rrezikshëm për bizneset.
- I urojmë mirëseardhjen anëtarit të ri të ekipit bazë, Maurice
Verheesen nga Holanda[6]. Është ai që u përkujdes për stendën tonë në
T-Dose që po bëhet gjithashtu një vend takimi për Anëtarë Shok nga
Holanda dhe rajoni i Renanisë[7].
- Të blej një kompjuter pa sistem operativ dhe të instaloj shpërndarjen
GNU/Linux që më pëlqen, apo të blej një laptop me GNU/Linux të
parainstaluar që përfshin edhe software jo të lirë? Merrni pjesë në
diskutim te lista jonë publike në Anglisht duke lexuar këtë mesazh[8],
vazhdoni me artikujt e blogut të përmendur aty, komentoni te lista
dhe, siç shkroi Paul Boddie, bashkojuni vullnetarëve të tjerë në
mirëmbajtjen e faqes së tregtuesve të hardware-it[9].
- Falë Nermin Canik-ut, FSFE-ja arriti të ketë stendën e vet të parë në
Turqi[10], ndërsa Michael Stehmann u kujdes për stendën e FSFE-së dhe
dy biseda rreth saj gjatë veprimtarisë OpenRheinRuhr[11].
- FSFE-ja mori pjesë në Festivalin e Dijes së Hapur[12], me Lucile
Falguyerac-un që zhvilloi të njëjtën bisedë të shkurtër pesëminutëshe
shtatë herë, sipas formulës "speed geeking", përmes të cilave
prezantoi FSFE-në, Standardet e Hapura dhe Ditën e Lirisë së
Dokumenteve[13].
- Parlamenti i Andaluzisë në Spanjë po i kërkon unanimisht qeverisë së
rajonit të hidhet te Software-i i Lirë[14].
- Guido Arnold botoi përditësimin e FSFE-së mbi arsimin për Tetorin[15].
- Jérémie Zimmermann, një nga miqtë tanë prej /La Quadrature Du Net/
mbron te "Snowden dhe e Ardhmja e Arkitekturës së Komunikimeve
tona"[16] se "Zbulimet e Snowden-it na japin një ilustrim të
gjallërishëm se Richard Stallman-i dhe të tjerët kanë pasur të drejtë
gjithë këto vjet." Ai shkruan se na duhen shërbime të shpërqendruara,
Software i Lirë, dhe kriptim skaj-më-skaj.
- Projekti The Guardian shkroi rreth si të ndërtoni shitoren tuaj
aplikacioneve me F-Droid[17]. Nëse strehoni depon tuaj F-Droid,
njerëzit mund të përdorin F-Droid që të instalojnë aplikacionet tuaja,
të nënshkruara me kyçet tuaj për nënshkrim.
- Renault-ja me sa duket është në gjendje të parandalojë së largëti
ngarkimin e baterisë. Karsten Gerloff shkroi rreth veturës elektrike
Zoe[18].
- Ai bëri gjithashtu një përmbledhje të një raporti të site-it frëng
Mediapart. Në Parlamentin Europian në Strasburg, një person me aftësi
teknike ia doli të interceptojë 14 Anëtarë të Parlamentit Europian dhe
bashkëpunëtorë të tyre[19] duke përdorur mjete të rëndomta.
- Nga grumbullimet planet[20] :
- Pas një diskutimi me një deputet të parlamentit danez, Thomas
Locke shkroi mbi çka bëri për të të përkrahur TOR-in[21] dhe tani
xhiron një nyje daljeje TOR.
- Torsten Grote bëri një përmbledhje të prezantimit[22] mbi Dark
Mail si Email-i Brezit Pasues për të Ndalur Spiunimin.
- Anëtari Shok Nikos Roussos shkroi rreth se si filloi të përdorë
GNU/Linux-in[23].
- Projekti për telefonin Neo900 kaloi nga faza e diskutimit në atë
të mbledhjes së fondeve. Paul Boddie ofron ca kuadër[24].
- Veç kësaj, ai i hedh një vështrim Desktopit Software të Lirë[25].
Ai shprehet se "zhvilluesit e desktopit Software të Lirë kanë vënë
në rrezik misionin e tyre, e si përfundim tani t'u duhet të
zëvendësojnë terrenin e humbur në betejën për t'i bërë përdoruesit
të përdorin software-in e tyre."
- Në Paris u organizua një tjetër takim MutterWare[26]. Nicolas Jean
shkroi një përmbledhje të shkurtër[27], rreth takimit mbi programe
klient email-esh. Hugo Roy dokumenton si të kryhet një kërkim për
carddav në mutt[28] dhe Karsten Gerloff se si të kërkohet për
adresa email përmes mu-së[29]. Nëse ju vjen keq që nuk banoni në
Paris, Hygoja dhe Nikolasi këshillojnë të nisni takime MutterWare
në qytetin tuaj.
- Një gjykatë në Kaen të Francës vendosi që një NVM franceze nuk ka
shkelur të drejta kopjimi të Skype-it teksa ka retroinxhinieruar
algoritmin e përdorur nga kompania[30] për shërbimet e saj VoIP,
dhe teksa është përpjekur ta përdorë atë komercialisht.
- Daniel Pocock njofton për aplikime për Outreach Program for
Women[31] dhe mundësinë për femrat australiane të marrin $75 mijë
dollarë, nëse krijojnë software të lirë gjatë lejes së
lindjes[32].
- Kriptografi: Sergey Matveev shkroi rreth një kriptofeste të madhe
në Moskë[33], Lucile Falgueyrac dha ndihmesë për gazetarët në një
kriptofestë[34], dhe shkroi mbi problemet e pranimit të një
nënshkrimi sigurie në GNU/Linux[35].
- Ana shpenzoi një javë me fëmijë të moshës 5-11 vjeç mbi një
projekt animacioni në plastelinë, duke përdorur Phatch, Linux Stop
Motion dhe Kdenlive[36].
- Dhe redaktori juaj tërhoqi vëmendjen mbi pjesën e lidhur me
Software-in e Lirë[37] te artikulli i David Wheelers-it
"Vulnerability bidding wars and vulnerability economics".
== Aktivizohuni: Pse Software-i i Lirë ka rëndësi për ju? ==
Këtë muaj Jacob Appelbaum, zëdhënës për projektin TOR, dhe dy zhvillues
të tjerë TOR u bënë anëtarë përkrahës të FSFE-së dhe Jakobi shpjegon
psetë e tija:
Besoj se veprimet në përkrahje të FSFE-së janë të rëndësishme për të
nxitur zhvillimin dhe adoptimin e Software-it të lirë në Europë, si
dhe kudo në botë. Jam Anëtar Shok i FSFE-së sepse përkrahja
financiare e kauzës së Software-it të Lirë sjell përmirësime
pozitive në krejt shoqëritë kudo në botë.
Fjalë të tilla i ndihmojnë të tjerët të kuptojnë rëndësinë e punës sonë.
Te faqja e Anëtarësisë Shok[38] (në Anglisht) disa nga Anëtarët tanë
Shok e shpjegojnë tashmë pse puna për Software-in e Lirë dhe FSFE-në
është e rëndësishme për ta. Do të donim që edhe *ju* të na shkruani pse
Software-i i Lirë dhe puna jonë ka rëndësi për ju[39]. Në marrëveshje me
ju, do të donim mandej të botonim disa nga shkrimet në site-in tonë web.
Veç kësaj, përshtypjet tuaja thjesht ndihmojnë në motivimin e ekipeve të
punës në FSFE.
Falënderojmë krejt vullnetarët[40], Anëtarët Shok[41] dhe korporatat
dhuruese[42] që bëjnë të mundur punën tonë,
Matthias Kirschner - FSFE
--
Free Software Foundation Europe <http://fsfe.org>
Lajme FSFE <http://fsfe.org/news/news.sq.rss>
Veprimtari FSFE Së Afërmi <http://fsfe.org/events/events.sq.rss>
Lidhje Artikujsh Nga Blogu Fellowship
<http://planet.fsfe.org/en/rss20.xml>
Diskutime mbi Software-in e Lirë
<http://fsfe.org/contact/community.sq.html>
1. http://fsfe.org/fellowship/card.sq.html
2. http://fsfe.org/timeline/timeline.sq.html
3. http://fsfe.org/news/2012/news-20120619-01.sq.html
4. http://fsfe.org/news/2013/news-20131107-01.sq.html
5. https://fsfe.org/campaigns/swpat/nortel.en.html
6. https://blogs.fsfe.org/hugo/2013/11/welcoming-maurice-to-the-core-team/
7. https://blogs.fsfe.org/stehmann/?p=984
8. http://mail.fsfeurope.org/pipermail/discussion/2013-November/009871.html
9. https://wiki.fsfe.org/Hardware%20for%20Free%20Software
10. https://twitter.com/MsLipsum/status/404352087326072832
11. https://blogs.fsfe.org/stehmann/?p=990
12. https://blogs.fsfe.org/lucile.falg/2013/11/22/open-knowledge-festival-meetu…
13. http://documentfreedom.org
14. https://joinup.ec.europa.eu/community/osor/news/parliament-spains-andalusia…
15. https://blogs.fsfe.org/guido/2013/11/free-software-in-education-news-octobe…
16. https://www.laquadrature.net/en/snowden-and-the-future-of-our-communication…
17. https://guardianproject.info/2013/11/05/setting-up-your-own-app-store-with-…
18. https://blogs.fsfe.org/gerloff/2013/10/31/renault-will-remotely-lock-down-e…
19. https://blogs.fsfe.org/gerloff/2013/11/21/european-parliament-meps-staffers…
20. http://planet.fsfe.org
21. https://blogs.fsfe.org/thomaslocke/2013/11/20/a-little-more-privacy-with-to…
22. http://freedom-blog.net/2013/11/dark-mail-as-next-generation-email-to-stop-…
23. http://www.roussos.cc/2013/11/05/my-linux-history/
24. https://blogs.fsfe.org/pboddie/?p=501
25. https://blogs.fsfe.org/pboddie/?p=505
26. https://wiki.fsfe.org/groups/Paris/Mutterware
27. https://blogs.fsfe.org/nicoulas/?p=151
28. http://hroy.eu/tips/mutt-carddav-lookup/
29. https://blogs.fsfe.org/gerloff/2013/11/07/address-lookup-in-mutt-with-mu/
30. https://blogs.fsfe.org/lucile.falg/2013/10/31/skype-reverse-engineering-cou…
31. http://danielpocock.com/debian-opw-applications-2013
32. http://danielpocock.com/making-free-software-during-paid-maternity-leave
33. https://blogs.fsfe.org/stargrave/archives/100
34. https://blogs.fsfe.org/lucile.falg/2013/11/19/cryptoparty-for-journalists/
35. https://blogs.fsfe.org/lucile.falg/2013/10/31/accepting-a-security-signatur…
36. https://blogs.fsfe.org/anna.morris/2013/11/05/free-software-animation-with-…
37. https://blogs.fsfe.org/mk/vulnerability-economics-and-free-software/
38. http://fsfe.org/fellowship/index.en.html
39. http://fsfe.org/mailto:fellowship@fsfeurope.org
40. http://fsfe.org/contribute/contribute.sq.html
41. http://fsfe.org/fellowship/join.sq.html
42. http://fsfe.org/donate/thankgnus.sq.html